تعریف
آنفلوآنزا نوعی عفونت ویروسی است که به سیستم تنفسی شامل بینی، گلو و ریه‌ها حمله می‌کند. آنفلوانزا که معمولاً flu نامیده می شود، همان ویروس معده نیست که موجب اسهال و استفراغ می‌شود.
آنفلوآنزا و عوارض ناشی از آن می‌تواند کشنده باشد. افراد در معرض خطر بالاتر برای ابتلا به عوارض آنفلوانزا عبارتند از:
- خردسالان
- بزرگسالان مسن‌تر از ۶۵ سال
- زنان حامله
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف
- افرادی که بیماری‌های مزمن دارند
بهترین دفاع در برابر آنفلوانزا دریافت واکسن سالانه آن است.
علایم
آنفلوآنزا در ابتدا ممکن است شبیه سرماخوردگی با آبریزش بینی، عطسه و گلودرد به نظر برسد. سرماخوردگی معمولا به آرامی بروز می‌کند، در حالی که آنفلوآنزا بطور ناگهانی رخ می‌دهد. اگرچه ممکن است سرماخوردگی برایتان آزاردهنده شود، اما آنفلوآنزا معمولا وضعیت وخیم‌تری ایجاد می‌کند.
علائم و نشانه‌های شایع آنفولانزا عبارتند از:
- تب بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد
- درد عضلات، به خصوص در کمر، بازوها و پاها
- لرز و تعریق
- سردرد
- سرفه خشک
- خستگی و ضعف
- گرفتگی بینی
علایم آنفلوآنزا
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید
بسیاری از افرادی که دچار آنفلونزا می‌شوند در خانه درمان پیدا می‌کنند و اغلب نیازی ندارند به دکتر مراجعه کنند.
اگر علائم آنفلوآنزا دارید و در معرض خطر عوارض آن هستید، به دکتر مراجعه کنید. مصرف داروهای ضدویروس در ۴۸ ساعت اول پس از مشاهده علائم اولیه شاید طول بیماری را کاهش دهد و به جلوگیری از مشکلات جدی‌تر کمک کند.
ویروس آنفلوآنزا زمانی از طریق قطرات معلق در هوا جابه‌جا می‌شود که فرد آلوده در محیط سرفه، عطسه و یا صحبت می‌کند. این قطرات به طور مستقیم توسط افراد دیگر استنشاق می‌شوند و یا میکروب‌ها از روی اشیای اطراف مانند صفحه‌کلید تلفن و یا کامپیوتر وارد چشم، بینی یا دهان می‌شوند.
افراد مبتلا به این ویروس به احتمال زیاد از روز قبل از بروز علائم تا پنج یا ۱۰ روز پس از آغاز علائم می‌توانند بیماری را به دیگران سرایت دهند. کودکان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است برای مدتی طولانی‌تر ویروس را انتقال دهند.
ویروس آنفلوآنزا دائما در حال دگرگونی است، چون همواره سویه‌های تازه‌ای ظاهر می‌شوند. اگر در گذشته آنفولانزا داشته‌اید، بدن‌تان در حال حاضر آنتی‌بادی برای مبارزه با آن سویه خاص از ویروس ساخته است. اگر ویروس‌های آنفلوانزا در آینده شبیه مواردی باشند که قبلا گرفته‌اید، خواه با ابتلای به بیماری یا با واکسیناسیون، آن آنتی‌بادی‌ها ممکن است جلوی عفونت را بگیرند یا شدتش را کاهش دهند.
اما آنتی‌بادی در برابر ویروس آنفولانزایی که در گذشته گرفته‌اید نمی‌توانند از شما در برابر زیرگروه‌های جدید آنفلوآنزا که از لحاظ ایمونولوژیکی بسیار متفاوت نسبت به گذشته هستند محافظت کنند. تعدادی از زیرگروه‌های ویروس که هنگام همه‌گیری جهانی(پاندمیک) در سال ۱۹۱۸ در انسان ظاهر شد ده‌ها میلیون نفر از مردم را کشت.
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به آنفولانزا و یا عوارض ناشی از آن را افزایش دهد عبارتند از:
سن: آنفلوانزای فصلی بطور معمول کودکان و افراد بالای ۶۵ سال را هدف قرار می‌دهد. با این حال، ویروس پاندمیک H1N1 که در سال ۲۰۰۹ ظاهر شد، بیشتر در میان نوجوانان و بزرگسالان جوان شایع بود.
اشتغال: کارکنان مراقبت‌های بهداشتی و پرسنل مراقبت از کودکان به احتمال بیشتری در تماس نزدیک با افراد مبتلا به آنفولانزا قرار دارند.
شرایط زندگی: افرادی که در مراکزی خاص همراه با ساکنان پرجمعیت دیگر مانند خانه‌های سالمندان یا پادگان نظامی زندگی می‌کنند بیشتر احتمال ابتلا به آنفلوانزا دارند.
ضعف دستگاه ایمنی: درمان سرطان، داروهای ضد درد، کورتیکواستروئیدها و ایدز می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. اینطوری آسان‌تر دچار آنفلوآنزا می‌شوید و نیز خطر ابتلا به عوارض بیشتر می‌شود.
بیماری‌های مزمن: بیماری‌های مزمن مانند آسم، دیابت و یا مشکلات قلبی ممکن است خطر ابتلا به عوارض آنفولانزا را افزایش دهند.
بارداری: زنان باردار به ویژه در سه ماهه دوم و سوم بیشتر احتمال ابتلا به عوارض آنفولانزا دارند.
اگر جوان و سالم هستید، آنفلوانزای فصلی معمولا جدی نمی‌شود. اگرچه موقع ابتلا به آنفلانزا شاید احساس درماندگی کنید، اما بیماری در نهایت بدون اثرات پایدار برطرف می‌شود. کودکان و بزرگسالانی که در معرض خطر بالاتری قرار دارند شاید عوارض زیر را بروز دهند:
- ذات‌الریه
- برونشیت
- حملات آسم
- عفونت‌های سینوسی
- عفونت گوش
پنومونی یا سینه‌پهلو جدی‌ترین عارضه این بیماری به شمار می‌رود. پنومونی برای افراد مسن و افراد با بیماری مزمن می‌تواند کشنده باشد.
درمان آنفلوآنزا
برای درمان آنفولانزا معمولا کافیست کمی در بستر استراحت کنید و مقدار زیادی مایعات بنوشید. اما در برخی موارد، دکتر ممکن است داروی ضدویروسی مانند اوسلتامیویر (تامی فلو) و یا زانامیویر (رلنزا) تجویز کند. اگر این داروها بلافاصله پس از مشاهده علائم مصرف شوند شاید طول بیماری را به یک روز کاهش دهند و یا از عوارض جدی جلوگیری کنند.
اوسلتامیویر نوعی داروی خوراکی است. زانامیویر از طریق دستگاهی شبیه به استوانه استنشاقی آسم مصرف می‌شود و نباید برای هر کسی با مشکلات تنفسی مانند آسم و بیماری‌های ریوی توصیه شود.
عوارض جانبی احتمالی ناشی از خاصیت ضدویروسی شامل تهوع و استفراغ می‌شود. اوسلتامیویر نیز به هذیان و رفتارهای منجر به خودزنی در نوجوانان نسبت داده شده است.
بعضی از محققان توصیه می‌کنند که مطالعه بیشتری درباره هر دوی این داروها انجام شود، زیرا در مورد اثرات آنها فراتر از کاهش اندک در زمان بیماری هنوز تردید وجود دارد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این داروها به کاهش شدت عوارض نیز کمک می‌کنند. با این حال، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری هنوز هم مصرف آنها را توصیه می‌کند.
نگرانی دیگر این است که برخی سویه‌های آنفلوآنزا نسبت به اوسلتامیویر، آمانتادین و ریمانتادین (Flumadine) که داروهای ضدویروسی قدیمی‌تر هستند مقاوم شده‌اند.
اگر روزی گرفتار آنفولانزا شوید، این اقدامات به کاهش علائم کمک خواهد کرد:
مایعات فراوان بنوشید: آب، آب‌میوه و سوپ گرم برای جلوگیری از کم‌آبی بدن بخورید. مایعات به اندازه کافی بنوشید به طوری ادرار روشن یا زرد کم‌رنگ شود.
استراحت کنید: بیشتر بخوابید تا دستگاه ایمنی بدن بتواند راحت‌تر با عفونت مبارزه کند.
مصرف مسکن را هم در نظر بگیرید: از مسکن‌های غیرتجویزی مانند استامینوفن (تیلنول و غیره) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، غیره)، برای مبارزه با درد ناشی از آنفلوآنزا مصرف کنید. به کودکان یا نوجوانان هرگز آسپیرین ندهید، زیرا خطر ابتلا به سندرم ری راکه نوعی بیماری نادر اما بالقوه کشنده است افزایش می‌دهد.
مراکز کنترل و پیشگیری بیماری امروزه واکسن سالانه آنفلوآنزا را برای همه آمریکایی‌های بزرگتر از ۶ ماه توصیه می‌کند.
واکسن آنفلوانزای فصلیِ هر سال شامل حفاظت از سه یا چهار ویروس آنفلوانزا می‌شود که انتظار می‌رود در طول فصل آنفلوآنزا در همان سال شایع‌تر شود. این واکسن معمولا به صورت تزریقی یا اسپری بینی در دسترس است.
مهار گسترش عفونت
واکسن آنفلونزا صددرصد موثر نیست، پس بسیار مهم است که اقداماتی برای کاهش گسترش عفونت انجام دهید:
دست‌هایتان را بشویید: شستن کامل و مکرر دستها راه موثری برای جلوگیری از بسیاری از عفونت‌های شایع محسوب می‌شود. همینطور اگر آب و صابون در دسترس نیست، از ضدعفونی‌کننده الکلی برای دستها استفاده کنید.
جلوی پرتاب سرفه و عطسه را بگیرید: وقتی عطسه و یا سرفه می‌کنید جلوی دهان و بینی را بپوشانید. برای جلوگیری از آلودگی دستها، به داخل دستمال کاغذی یا حداقل فرورفتگی داخل آرنج عطسه یا سرفه کنید.
از حضور در ازدحام جمعیت پرهیز کنید: آنفلونزا به راحتی هر کجا که مردم جمع شده باشند پخش می‌شود؛ در مراکز مراقبت از کودکان، مدارس، ساختمان‌های اداری، سالن و وسایل حمل و نقل عمومی. با اجتناب از ازدحام جمعیت در طول فصل اوج آنفولانزا احتمال ابتلا به عفونت کاهش خواهد یافت. همینطور اگر بیمار هستید، در خانه بمانید تا دیگران را آلوده نکنید.
