تعریف
تب خال تناسلی یک عفونت مقاربتی شایع است که مردان و زنان را مبتلا میکند. ویژگیهای تبخال ناحیه تناسلی شامل درد، خارش و زخم در ناحیه تناسلی میشود. با این حال ممکن است هیچ کدام از علائم و نشانههای تبخال تناسلی را نداشته باشید. اگر به این بیماری آلوده شوید، میتواند مسری باشد حتی اگر هیچ زخم قابل مشاهدهای وجود نداشته باشد.
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) باعث هرپس تناسلی میشود. تماس جنسی راه اصلی است که باعث پخش ویروس میگردد. پس از عفونت اولیه، ویروس در بدن خفته میماند و میتواند چندین بار در سال دوباره فعال شود.
هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد، اما داروها میتوانند نشانهها را خفیفتر نموده و میزان خطر آلوده کردن دیگران را کاهش دهند. همچنین کاندوم میتواند به جلوگیری از انتقال ویروس کمک کند.
بسیاری از افرادی که به HSV آلوده میشوند اصلاً از حضور عفونت خبر ندارند، چون هیچ علائم یا نشانهای را نمیبینند و یا علائم و نشانههای بیماری بسیار خفیف است.
علایم
علائم و نشانههای تبخال تناسلی عبارتند از:
درد یا خارش که در عرض ۲ تا ۱۰ روز پس از مواجهه با شریک جنسیِ مبتلا به عفونت آغاز میشود
برجستگیهای کوچک قرمز یا تاولهای کوچک سفید که ممکن است چند روز بعد ظاهر شوند
زخم هایی که هنگام پارگی، تراوش یا خونریزی تاولها شکل میگیرند
دلمه هایی که هنگام التیام زخمها شکل میگیرند
زخمها ممکن است موجب دردناکی ادرار شوند. همچنین ممکن است در ناحیه تناسلی خود با درد و حساسیت روبرو شوید تا زمانی که عفونت برطرف شود.
در مراحل اولیه ممکن است علائم شبیه سرماخوردگی و علائمی مانند تورم غدد لنفاوی در کشاله ران، سردرد، درد عضلانی و تب داشته باشید.
اختلاف در محل بروز نشانههای بیماری
زخمها در جایی ظاهر میشوندکه عفونت وارد بدن شده است. در این وضعیت اگر زخم را لمس کنید و بعد به نقطه دیگری از بدن مانند چشمها بمالید یا بخارانید، عفونت گسترش مییابد.
زخم در مردان و زنان بر روی نواحی زیر از بدن رشد میکند:
- باسن
- مقعد
- دهان
زنان همچنین با زخم بر روی نواحی زیر روبرو میشوند:
- ناحیه واژن
- اندام تناسلی خارجی
- دهانه رحم
مردان همچنین با زخم بر روی نواحی زیر روبرو میشوند:
- آلت تناسلی
- کیسه بیضه
- رانها
- مجرای خروجی مثانه، کانال داخل آلت تناسلی که به مثانه منتهی میشود
عود بیماری شایع است
تبخال تناسلی در هر فردی متفاوت است. علائم و نشانهها ممکن است بارها تا چندین سال متمادی عود کنند. برخی از افراد هر سال با اپیزودهای متعدد بیماری روبرو میشوند. با این حال، شیوع بیماری برای بسیاری از افراد به مرور زمان کمتر میشود.
در طول یک بار عود، مدت کوتاهی قبل از بروز زخم، ممکن چنین احساسی داشته باشید:
- سوزش و خارش در جایی که عفونت برای اولین بار وارد بدنتان شده است
- درد در ناحیه تحتانی کمر، باسن و پاها
با این حال، عود به طور کلی به دردناکیِ شیوع اصلی بیماری نبوده و زخم به طور کلی سریعتر التیام مییابد.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید
اگر شک دارید که به تبخال تناسلی و یا هر گونه عفونت مقاربتی دیگر مبتلا شدهاید، به دکتر مراجعه کنید.
دو نوع از عفونت ویروس هرپس سیمپلکس باعث تبخال تناسلی میشود:
HSV-1. این نوع معمولا موجب زخم یا تاولهای ناشی از تب در اطراف دهان میشود، هر چند میتواند در طول رابطه جنسی دهانی به ناحیه تناسلی گسترش یابد. عود بیماری بسیار کمتر از زمانی است که عفونت از نوع HSV-2 باشد.
HSV-2. این نوع معمولا موجب تبخال تناسلی میشود. ویروس از طریق تماس جنسی و تماس پوستی به فرد دیگر منتقل میشود. HSV-2 معمول و بسیار مسری است، خواه زخم باز داشته باشید یا خیر.
از آنجا که ویروس در خارج از بدن بهسرعت میمیرد، عفونت از طریق تماس با توالت، حوله و یا اشیاء دیگر مورداستفادهی فرد مبتلا تقریبا غیرممکن است.
خطر ابتلا به عفونت هرپس تناسلی در شرایط زیر افزایش مییابد:
زن باشید. زنان با احتمال بیشتری نسبت به مردان دچار تبخال تناسلی میشوند. این ویروس از مردان به زنان آسانتر از زنان به مردان از راه جنسی منتقل میشود.
ارتباط با شرکای جنسی متعدد. شریک جنسی بیشتر میتواند خطر ابتلا به ویروس تبخال تناسلی را افزایش دهد.
عوارض مرتبط با تبخال تناسلی شامل موارد زیر میشود:
سایر بیماریهای مقاربتی. داشتن زخم تناسلی خطر ابتلا یا انتقال بیماریهای مقاربتی دیگر از جمله ایدز را افزایش میدهد.
عفونت نوزاد. نوزادان متولد شده از مادران آلوده به ویروس در طی فرایند تولد در معرض بیماری قرار میگیرند. این امر ممکن است منجر به آسیبهای مغزی، کوری یا مرگ نوزاد شود.
مشکلات مثانه. در برخی موارد، زخمهای همراه با تبخال تناسلی میتوانند باعث التهاب در اطراف لولهای شوند که ادرار را از مثانه به محیط بیرون (مجرای ادرار) میرساند. تورم میتواند مجرای ادرار را تا چند روز ببندد و نیاز به قرار دادن یک کاتتر برای تخلیه مثانه پیدا کند.
مننژیت. در موارد نادر، عفونت HSV منجر به التهاب غشاء و مایع مغزی نخاعی اطراف مغز و نخاع میشود.
التهاب رکتوم (پروکتیت). تبخال تناسلی میتواند منجر به التهاب پوشش روی راستروده شود، به خصوص در مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند.
اگر فکر میکنید تبخال تناسلی یا دیگر بیماریهای مقاربتی دارید، یک وقت ملاقات با دکتر خانوادگی و یا متخصص زنان بگذارید.
کارهایی که میتوانید انجام دهید
قبل از ملاقات با پزشک بهتر است پاسخ سوالات زیر را فهرست کنید:
نشانههای بیماری در شما چه هستند؟ چه زمانی شروع شدند؟
آیا شریک جنسی جدید و یا شرکای متعدد دارید؟
آیا تا به حال مبتلا به نوعی عفونت مقاربتی تشخیص داده شده اید؟
آیا به طور منظم از کاندوم استفاده میکنید؟
چه داروها و یا مکملهایی به طور منظم استفاده میکنید؟
برخی از سوالات اساسی که باید از دکتر بپرسید عبارتند از:
چه آزمونهایی نیاز دارم؟
آیا باید برای سایر بیماریهای مقاربتی آزمایش شوم؟
آیا شریک زندگیام هم باید آزمایش شود؟
آیا در طول درمان باید از فعالیت جنسی پرهیز کنم؟
چگونه میتوانم از آلودگی شریک جنسیام جلوگیری کنم؟
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
دکتر به احتمال زیاد تعدادی از سوالات زیر را خواهد پرسید:
آیا درد لگن دارید؟
آیا هنگام ادرار درد دارید؟
آیا زخم و یا ترشحات غیرمعمول دارید؟
روش تشخیص بیماری
دکتر معمولا میتواند تبخال تناسلی را بر اساس معاینه فیزیکی و تستهای آزمایشگاهی خاصی تشخیص دهد:
کشت ویروس: این آزمون شامل نمونه گیری از بافت و یا خراشیدن زخم برای معاینه در آزمایشگاه است.
آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR): این آزمون برای رونوشتبرداری DNA از روی نمونه خون ، بافت زخم و مایع ستون فقرات انجام میشود. سپس DNA آزمایش میشود تا حضور HSV و نوع بیماری که مبتلا شدهاید را مشخص کند.
آزمایش خون: این تست به تجزیه و تحلیل نمونه خون برای شناسایی حضور آنتی بادی HSV و عفونت هرپس میپردازد.
هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. درمان با داروهای تجویزی ضدویروسی ممکن است:
به التیام هر چه زودتر زخم در طول شیوع اولیه کمک کند
شدت و طول مدت علائم در عود بیماری را کاهش دهد
تعداد عودهای بیماری را کمتر کند
احتمال انتقال ویروس تبخال به دیگران را به حداقل برساند
داروهای ضدویروس که برای تبخال تناسلی مصرف میشوند عبارتند از:
- آسیکلوویر (Zovirax)
- فامسیکلویر (Famvir)
- والاسیکلور (Valtrex)
دکتر ممکن است به شما توصیه کند تنها زمانی از دارو استفاده کنید که علائم شیوع دارید یا داروهای خاصی را بطور روزانه مصرف میکنید، حتی زمانی که هیچ نشانهای از شیوع بیماری نداشته باشید.
فهمیدن اینکه به تبخال تناسلی مبتلا شدهاید میتواند باعث خجالت، شرم و خشم و احساسات دیگر شود. اگر فکر کنید که بیماری عفونی را از شریک زندگیتان گرفتهاید به او مشکوک میشوید و یا رنجیدهخاطر میشوید. همینطور شاید برای اینکه از طرف شریک زندگیتان و یا شرکای آینده طرد شوید به وحشت خواهید افتاد.
هر احساسی که در این وضعیت داشته باشید طبیعی خواهد بود. در اینجا راههای سالمی برای مقابله با تبخال تناسلی ارائه میگردد:
با شریک خود ارتباط برقرار کنید. در مورد احساسات خود صادق باشید. به شریک خود اعتماد کنید و هر چه برایتان تعریف میکند باور کنید. دنبال مقصر نگردید. تبخال تناسلی میتواند سالها نهفته در بدن بماند، پس تعیین اینکه چه زمانی به بیماری آلوده میشوید اغلب دشوار است.
خود را آموزش دهید. با دکتر یا مشاور صحبت کنید تا یاد بگیرید چگونه باید با این ناراحتی بالینی زندگی کنید و احتمال آلوده کردن دیگران را به حداقل برسانید. در مورد گزینههای درمانی موجود و چگونگی مدیریت شیوع بیماری اطلاعات کسب کنید.
به یک گروه حمایتی بپیوندید. دنبال یک گروه در منطقه زندگی خود و یا بصورت آنلاین بگردید تا بتوانید در مورد احساسات خود صحبت کنید و از تجربیات دیگران یاد بگیرید.
پیشنهادات برای جلوگیری از تبخال تناسلی همان مواردی است که برای جلوگیری از سایر بیماریهای مقاربتی مفید واقع میشوند، از جمله: پرهیز از فعالیت جنسی و یا محدود کردن تماس جنسی به تنها یک نفر که عاری از عفونت باشد. خلاصه اینکه میتوانید:
در هر بار تماس جنسی، خودتان و یا شریک تان از کاندوم لاتکس استفاده کنید
در صورت وجود شیوع تبخال در ناحیه تناسلی یا هر جای دیگر، از مقاربت اجتناب کنید
اقدامات احتیاطی مربوط به بارداری
اگر باردار هستید و میدانید تبخال تناسلی دارید، با دکتر در میان بگذارید. اگر فکر میکنید شاید مبتلا به تبخال تناسلی شده باشید، درخواست آزمایش کنید.
دکتر ممکن است توصیه کند که در اواخر بارداری شروع به مصرف داروهای ضدویروس تبخال کنید تا از شیوع بیماری در زمان زایمان جلوگیری گردد. اگر در زمان نزدیک به وضع حمل دچار شیوع بیماری شده باشید، دکتر احتمالا پیشنهاد سزارین خواهد داد تا خطر انتقال ویروس به نوزاد را کاهش دهد.